Nhà cổ Bình Thủy Cần Thơ là một trong những công trình kiến trúc cổ độc đáo có tuổi đời gần 150 năm còn giữ nguyên vẹn nét đẹp xưa kia cho đến ngày nay. Đây được mệnh danh là ngôi nhà cổ đẹp nhất miền Tây và là điểm đến không thể bỏ qua khi đến với Cần Thơ.
Giới thiệu về nhà cổ Bình Thủy Cần Thơ
- Vị trí nhà cổ Bình Thủy: tọa lạc tại số 142/144 đường Bùi Hữu Nghĩa, phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ. Nhà cổ Bình Thủy cách trung tâm thành phố Cần Thơ khoảng 10km. Du khách di chuyển theo hướng quốc lộ 91 qua cầu Bình Thủy sau đó rẽ trái xuống chợ nhỏ và chạy thẳng là đến nơi.
Kiến trúc xây dựng nhà cổ Bình Thủy Cần Thơ
Nhà cổ Bình Thủy được xây dựng theo kiến trúc Đông Tây, phá vỡ quy tắc 3 gian truyền thống quen thuộc ở các ngôi nhà miền Tây. Tổng diện tích ngôi nhà là 6.000 mét vuông được thiết kế chia thành 5 gian.
Từ ngoài là dãy rào cổng được thiết kế với hàng rào sắt chắn ngang có các cột bê tông làm trụ chính. Nếu nhìn sơ qua thì rất nhiều người lầm tưởng đây là hàng rào của một ngôi nhà hiện đại nào đó.
Bước vào cổng du khách sẽ bắt gặp một cổng tam quan được xây dựng theo lối kiến trúc người Hoa. Cổng tam quan chếch về hướng bên phải có 4 cột trụ lớn với 2 trụ xi măng và 2 trụ gỗ. Trên cùng còn trang trí nhiều hình thù sống động như kỳ lân, cá vàng, hoa lá. Đặc biệt, tại đây có gắn hai bảng hiệu lớn: một bảng tiếng Hoa là “Phước An Hiệu” và một bảng tiếng Việt là “Phủ thờ họ Dương”.
Khoảng sân phía trước được lót bằng những hàng gạch tàu có tuổi đời gần 150 năm nhưng nhìn vào vẫn còn rất mới. Bên phía góc bên trái được xây dựng một ngôi miếu nhỏ để thờ thổ thần.
Trước nhà được thiết kế 2 lối cầu thang dẫn lên gian nhà chính, nhìn tổng thể nhà cổ được xây dựng trên nền móng cao mục đích là tránh tình trạng ngập nước.
Đặc biệt, phía dưới nền gạch bông của sàn nhà được lót 1 lớp muối dày khoảng 10cm nhà mục đích xua đuổi côn trùng và mang ý nghĩa phong thủy.
Mái nhà được lợp 3 lớp, hai lớp dưới có dạng hình lồng máng từ dưới nhìn lên rất thông thoáng. Ngôi nhà sử dụng cửa gỗ thiết kế theo phong cách hiện đại. Trong gian nhà chính có ba bộ bàn ghế: một bộ dành để tiếp khách, một bộ dành cho gia đình ăn cơm và một bộ dùng để trò chuyện. Căn nhà có tổng cộng 24 cây xà được làm bằng gỗ căm xe.
Chính giữa nhà là một gian thờ lớn đúng theo kiểu truyền thống của người Nam Bộ xưa. Bộ bài vị, lư hương, đèn và những kiến trúc chạm trổ đều được bài trí rất tinh tế.
Lịch sử xây dựng nhà cổ Bình Thủy Cần Thơ
Vào cuối thế kỉ 18, gia tộc họ Dương đã chọn phía Tây Nam vàm sông Cần Thơ làm nơi an cư lập nghiệp, đây là vùng đất phù sa tươi mát quanh năm cây cối tốt tươi, thu hút nhiều người đổ về.
Tính đến nay, gia tộc này đã trải qua 6 thế hệ tiếp nối, trong đó đời thứ 3 là ông Dương Văn Vị cũng chính là người quyết định chọn vùng đất gần vàm rạch Bình Thủy làm nơi xây dựng cơ nghiệp.
Năm 1870 ngôi nhà được ông Dương Văn Vị xây dựng lần đầu tiên làm bằng gỗ, lợp ngói. Sau khi được đưa vào sử dụng khoảng thời gian gần 30 năm thì ngôi nhà này được ông Dương Văn Vị cho thiết kế và xây dựng lại.
Năm 1904, ông Dương Văn Vị mất, con trai út là Dương Chấn Kỷ đã tiếp tục công việc xây dựng đến khoảng năm 1911 thì ngôi nhà mới hoàn thiện. Được biết ông Kỷ lúc bấy giờ là một thương gia giàu có thích tìm tòi cái mới lạ, nhất là về kiến trúc và nghệ thuật.
Thời điểm xây dựng ngôi nhà, trào lưu Tây phương đang rất thịnh hành nên ông Dương Chấn Kỷ liền cho người xây dựng ngôi nhà này theo kiến trúc châu Âu. Ngôi nhà sau khi hoàn thành mang dáng dấp hình khối có kiến trúc độc đáo vừa mang nét cổ kính, trang nghiêm vừa thể hiện tính phóng khoáng, trang nhã.
Những năm 1980, hậu duệ đời thứ 5 của gia tộc họ Dương là ông Dương Văn Ngôn là người có thú chơi hoa kiểng đã sưu tầm nhiều giống lan quý về trồng trong vườn tạo thành tổng thể nhà cổ Bình thủy và tồn tại cho đến ngày nay.
Hiện nay ngôi nhà này vẫn do con cháu dòng họ Dương nằm giữ và làm chủ. Đây là ngôi nhà cổ duy nhất tại miền Tây còn thuộc sở hữu tư nhân. Vào năm 2009, nhà cổ Bình Thủy đã được bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Nhà cổ có tuổi đời gần 150 năm, là một trong những công trình kiến trúc cổ hiếm hoi còn khá nguyên vẹn ở Cần Thơ. Đây là điểm du lịch hứa hẹn sẽ mang lại cho du khách những trải nghiệm thú vị.
Pencil
