Chùa Kh’leang là một ngôi chùa cổ trong hệ thống chùa Khmer ở Nam Bộ. Chùa có tuổi thọ rất cao nên gắn liền với những giai đoạn lịch sử, các truyền thuyết lâu đời của tỉnh Sóc Trăng.
Tổng quan về chùa Kh’leang
Vị trí và đường đi đến chùa Kh’leang
Bản đồ vị trí chùa Kh’leang
- Vị trí: tọa lạc ở số 53, đường Tôn Đức Thắng, phường 6, thành phố Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng.
- Đường đi: Từ vòng xoay Trần Hưng và Hai Bà Trưng, du khách đi về hướng Cầu Quay, chạy qua Cầu Quay khoảng 400m là đến chùa Kh’leang nằm bên tay trái.
Ý nghĩa tên gọi chùa Kh’leang
Tên gọi Kh’Leang được dịch ra từ tiếng Khmer sẽ có nghĩa là “xứ có kho”, là một vùng đất xưa trù phú và giàu có.
Kiến trúc xây dựng chùa Kh’leang
- Diện tích: nằm trong khuôn viên rộng khoảng 3.800 m²
Kiến trúc xây dựng của chùa được bày diễn trang trí hoa văn cầu kỳ với màu sắc rực rỡ mang đậm phong cách thức văn hóa cổ truyền Khmer. Quần thể kiến trúc chùa Khleang bao gồm:
- Ngôi chánh điện
- Sala
- Nhà tăng
- Hội trường
Hầu hết các hạn mục đều được thành lập theo kiểu nhà sàn cổ truyền của dân tộc Khmer Nam bộ thời trước, mỗi dự án công trình đều được điêu khắc, chạm trổ hoa văn, họa tiết tinh xảo mang đậm nét kiến trúc cổ của các người Khmer.
Lịch sử hình thành chùa Kh’leang
Chùa Khléang ược khởi công xây dựng vào ngày 16 tháng 12 Phật Lịch 2076 (tức vào năm 1532 dương lịch).
Ban đầu chỉ là ngôi chùa lợp lá, sau không ít lần trùng tu được xây cất bằng gạch ngói. Sau khi xây dựng xong, chùa tổ chức lễ mừng đến 7 ngày cho dân chúng vui chơi. Từ đó đến nay, chùa Khleng đã trải qua 21 đời trụ trì. Ngôi chùa đầu tiên đến nay đã không còn lại dấu tích gì, ngôi chánh điện và sala ngày nay được xây mới hoàn toàn vào năm 1918 có kiến trúc cũng như các chùa Phật giáo Nam Tông ở Thái Lan và Campuchia.
Chùa Kh’Leang là 1 trong các các ngôi chùa Khmer cổ có lịch sử gần 500 trăm. Chùa mang đậm dấu ấn kiến trúc Khmer rất sắc sảo, tinh tế, nhưng vẫn trộn lẫn phong cách thức Việt – Hoa trong bài trí.
Ngày 27 tháng 4 năm 1990, Bộ Văn hóa và Thông tin ban hành Quyết định số 84/QĐ-BVHTT công nhận Chùa Khléang là di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia.
Tham quan chùa Kh’leang
Toàn bộ các công trình của chùa Khléang toạ lạc trong một khuôn viên có nhiều cây cây thốt nốt, có vòng rào bao quanh, và được trang trí với nhiều hoa văn, họa tiết, màu sắc rực rỡ.
Cổng chính của chùa nằm bên phía đường Tôn Đức Thắng và cổng quay về hướng Đông. Mặt trước mỗi thân cột có gắn tượng vũ nữ Kẽn naarr dang tay chống mái, và trên mái có gắn ba tháp nhỏ. Ngoài ra, chùa còn có một cổng phụ ở đường Nguyễn Chí Thanh.
Phần mái chùa được xây dựng theo hình thức tam cấp. Trên mỗi cấp lại có 3 nếp với nếp giữa lớn hơn nếp phụ ở hai bên và đặc biệt là không có tháp nóc chùa. Ở các góc của mái chùa được đắp hình đuôi rắn cong vút lạ mắt.
Nhưng đặc sắc và tỉ mỉ nhất lại chính là chánh điện của ngôi cổ tự. Chùa Kh’leang được xây cao lên với 3 bậc tam cấp, mỗi bậc cao khoảng 1 mét có hàng rào bao bọc xung quanh. Phía trước có 7 hàng cột ngang ở phía trước, mỗi hàng lại có 10 cây cột trụ kéo dài ra tận phía sau. Các cây cột bằng gỗ đều khá to, đen mượt, được sơn thếp bằng vàng và khắc các hình ảnh nói về cuộc đời Đức Phật cùng các sinh hoạt Phật pháp. Trên trần chánh điện và chung quanh đều được trang trí bằng rất nhiều nét vẽ về hình ảnh của đức Phật.
Càng đi sâu vào bên trong ngôi chánh điện, du khách càng cảm nhận được những chi tiết trang trí, hình ảnh, hoa văn tinh xảo. Khu vực những bức tường thấp được dựng dọc theo hành lang tạo thành hình cánh sen hoặc các hình khối, có đường viền cách vách chánh điện 1,5 m. Gần các bức tường thấp này, các vị sư trồng đã cho trồng nhiều loại cây đặc trưng của địa phương như thốt nốt, cây hoa sứ,…
Bên trong chánh điện, bộ khung mái được chống đỡ bằng 12 cây cột to (chu vi 1,10 m), xây theo kiểu corinthien (Cô-ranh-tơ) của Hy Lạp, phủ sơn đen bóng và có vẽ hình rồng, hình cá uốn lượn màu vàng lộng lẫy. Các cửa của chánh điện được làm bằng gỗ khắc cảnh giao đấu giữa giữa tiên nữ và chằn trên nền khung được trang trí hoa văn đến từng chi tiết.
Ở từng đầu cột phía hành lang bao quanh chánh điện còn có tượng Krud với tư thế dang tay chống đỡ. Ngoài ra, ở các bậc thang dẫn lên cao cũng trang trí các tượng thần Teahu và tượng chằn (Yeak).
Từ năm 1916 đến nay, chùa được trùng tu nhiều lần và gần đây nhất là 1994. Cũng trong năm 1994 vào ngày 7 tháng 12, Trường Bổ túc văn hóa Trung cấp PaLi Nam Bộ được đặt trong khuôn viên chùa.
Một số hình ảnh của chùa Kh’leang
Pencil